Bart Jonkers: ‘Vrij, eigentijds en modern wonen aan het water’
26 mei '23
In de nieuwbouwwijk De Blauwe Kreken in het noorden van Poeldijk heeft designer Bart Jonkers van Zecc Architecten met zijn team een bijzonder plan met unieke woningen in fase 3 ontworpen en binnenkort gerealiseerd. Woningen die nergens anders in Nederland te vinden zijn. Modern, vrijstaand, geschakeld en aan het water. Jonkers: “We proberen altijd helderheid en simpelheid in de architectuur te realiseren en we geloven dat je daardoor meer kwaliteit kan realiseren.”
Aftrap van het ontwerp
“Er zitten 21 woningen in het plan en ik heb het plan tot de technische fase ontworpen en begeleid. Het is specifiek voor deze plek ontworpen dus een uniek ontwerp. Op dit moment is het in de technische uitwerking. Op basis van een stedenbouwkundig plan is er een beeldkwaliteitsplan opgesteld. Die uitgangspunten hebben we meegenomen en vertaald tot een ontwerp. De opdracht was in eerste instantie om grotere, luxe vrijstaande woningen te ontwerpen, maar in de loop van het proces zijn we er wel achter gekomen dat het niet overal mogelijk is”, legt de architect uit. “We hebben ervoor gekozen om juist de hoeken vrijstaand te maken en de woningen tussenin te schakelen op de plekken van de garages. De meeste woningen in dit deelgebied zijn tweelaags met een plat dak, maar binnen het plan was op één plek ruimte om een drielaagse woning te maken. Die bevindt zich op de kop en is eigenlijk een markering in het stedenbouwkundig plan.”
Modern en eigentijdse architectuur
“Wat bijzonder is aan deze plek is dat het binnen het plan in de groene zoom ligt. Je ziet heel erg de overgang van stedelijke woonmilieus met rijtjeswoningen naar een wat groener woonmilieu met woningen die wat ruimer zijn van opzet. In het gebied eromheen zie je meer traditionele baksteenarchitectuur. Een beetje jaren 30 stijl. Deze woningen mochten juist wat moderner en eigentijdser zijn. Dat kenmerkt dit gebied ook wel echt.
We hebben heel erg gezocht naar een soort van sculpturaliteit en abstractie in de architectuur. Door de verschillende vertrappingen in het volume breng je op die manier heel veel daglicht in de woning. En dan met name in het trappenhuis, zodat je ook licht van boven krijgt in de woonkamer, maar ook in de langsgevel. Daarmee voorkom je inkijk bij de buren, maar konden we toch ook grote ramen ontwerpen. Dat vind ik mooie elementen”, vertelt Jonkers.
Bijzonderheden ontwerp
“Wat ik mooi vind aan het ontwerp is dat we met veel abstracte middelen toch heel hoogwaardige architectuur hebben kunnen maken. We hebben bijvoorbeeld een lichte zandkleurige baksteen uitgekozen, waarmee we verschillende metselwerkverbanden gaan maken. De horizontale wanden in de gevels worden in tegelverband uitgevoerd en de rest wordt hoofdzakelijk wildverband. Daarbij is er extra aandacht aan de entrees gegeven door mooie houten voordeuren, verlichting en huisnummers. Diezelfde houten deuren gebruiken we ook bij de garage. Dat maakt dit plan toch wel extra bijzonder”, benadrukt Jonkers.
“Wat ik ook bijzonder vind, is de sculpturaliteit van het volume. We hebben eigenlijk gezocht naar een charmante vorm waar toch het programma in zit wat de opdrachtgever BPD wenste. De kopgevels zijn vrij smal, maar we hebben de gevel naar het midden toe verbreed zodat de slaapkamer die erachter zit ook uitzicht heeft. Op die manier creëer je maximaal uitzicht op de straat, maar ook op het water. Er is ook flexibiliteit om een bredere doelgroep aan te trekken. Er zijn mogelijkheden om een slaapkamer beneden te maken of om op de eerste verdieping vier slaapkamers in plaats van drie slaapkamers te maken. Zo is er ruimte voor een gezin, maar ook een koppel. Ook kun je ervoor kiezen om bijvoorbeeld de woonkamer of de keuken uit te breiden. Genoeg mogelijkheden dus. En ondanks dat blijft de uitstraling naar de straat altijd hetzelfde.”
Prefab gemaakt
“Wat voor ons nieuw is, is dat het plan geheel prefab in de fabriek wordt gemaakt. We hebben eerst een schetsontwerp gemaakt en daarna zijn we in overleg met de aannemer overgegaan op een prefab bouwsysteem”, legt Jonkers uit. “De gevels worden in de fabriek dus helemaal door een machine gemaakt. Daardoor moesten we ons ontwerp in eerste instantie aanpassen, want normaal maken we de detaillering zelf. Toch gaf het ook heel veel mogelijkheden om bijzondere metselwerkverbanden te maken. Dus het heeft ook wel wat opgeleverd. We konden de tegelverbanden bijvoorbeeld makkelijker maken in tegenstelling tot traditioneel metselwerk wat weer moeilijker en duurder is. In de fabriek kan dat juist makkelijker worden gerealiseerd en dat gaf uiteindelijk ook weer mogelijkheden om juist die kwaliteit van de architectuur te laden. Voor ons was dat prefab bouwsysteem wel nieuw en uniek aan het plan”, vertelt Jonkers.
Modern design in dorp
“We hebben voor dit moderne design gekozen, omdat dat ook wel ons handschrift is. We proberen altijd een soort van helderheid en simpelheid in de architectuur te realiseren en we geloven dat je daardoor weer meer kwaliteit kan realiseren. We hebben specifiek gekozen voor de fijne korrel van de volumes, maar ook de sprongen in de rooilijn zijn passend en de mooie overgangen van openbaar naar privé. Ook hebben we extra aandacht gegeven aan de hoekwoningen door de mooie grote ramen in de zijgevels.
De woningen zijn eigentijds, modern en chique door de ingetogen kleurstelling van het hout in combinatie met de zandkleurige baksteen. Dat maakt het voor mij het meest bijzonder”, aldus Jonkers. “De groene zoom is een overgangszone naar het groene park wat er komt. Zo krijg je een verweving van de woningen met het groen omheen. Het is wel echt een eigen identiteit binnen dit plan. Zeker als ik kijk naar de architectuur, maar ook naar de opzet van de andere woningen. Dit maakt het uniek.”
Groene elementen
“Opvallend is het vele groen en de erfafscheidingen van de woningen. Alle woningen krijgen bij oplevering een mooie groene haag bij de voor- en achtertuin. Dat zorgt meteen voor een prettige uitstraling en meer privacy. De woningen hebben in de voor- en achtergevel een grote pui wat de relatie met de tuin vergroot en dat vergroot ook de woonkwaliteit. Ook het wonen aan het water natuurlijk. Elke woning krijgt een steiger en heeft in de tuin de mogelijkheid om een mooi terras te maken. De woningen worden duurzaam gebouwd. Door het prefab bouwsysteem voorkom je eigenlijk op de bouwlocatie zelf heel veel CO2-uitstoot, omdat het in de fabriek wordt gerealiseerd. Dat is heel vernieuwend”, verklaart Jonkers. “Daarnaast krijgen de woningen een warmtepompinstallatie en op de tweede verdieping komen zonnepanelen. Het energiesysteem voldoet dus helemaal aan de laatste duurzaamheidseisen. De daken op de eerste verdieping worden groen en krijgen mos sedum daken. Dat past ook weer bij de integratie met het groen in de wijk.”
Toekomst
“Ik hoop dat de bewoners blij zijn met de indeling, het vele daglicht in de woning en de mooie relatie met de tuin, zowel voor als achter. Ze hebben hier de mogelijkheid om een terras te realiseren, dus je kunt altijd in de zon zitten of juist in de schaduw. Ik verwacht dat het vrij wonen aan het water in relatie tot andere delen in die wijk ook echt als positief wordt ervaren”, besluit Jonkers.